kısırlık nedir

Kısırlık, çiftlerin çocuk sahibi olmak istediği halde, herhangi bir bireyin üreme kapasitesinin bozulması nedeniyle gebeliğin sağlanamaması olarak tanımlanmaktadır. Bu blog yazısında, kısırlık nedir, belirtileri nelerdir, kısırlığa sebep olan faktörler nelerdir ve kısırlık tedavisinde kullanılabilecek doğal gıda takviyeleri arasından, arı sütünün kısırlık (infertilite) üzerine olumlu etkilerine odaklanacağız.

Kısırlık Nedir?

Kısırlık, çiftlerin çocuk sahibi olmak istediği halde, herhangi bir bireyin üreme kapasitesinin bozulması nedeniyle gebeliğin sağlanamaması olarak tanımlanmaktadır. Kısırlık hem kadın hem de erkek faktörlerine bağlı olarak ortaya çıkabilmekte olan ve toplumda sıkça karşılaşılan bir durumdur.

Kısırlık Belirtileri

Kısırlık belirtileri genellikle belirgin değildir ve çoğu zaman çocuk sahibi olunmak istenilen döneme dek fark edilmez. Kadınlar için kısırlık belirtileri arasında düzensiz adet dönemleri, ağrılı adet dönemleri ve aşırı kanama sayılabilir. Erkeklerde ise cinsel sorunlar, düşük sperm kalitesi veya miktarı gibi belirtiler söz konusu olabilir.

Kısırlığa Sebep Olan Faktörler

Kısırlığa yol açan birçok faktör olmakla birlikte, yapılan araştırmalar yaklaşık %28 oranında açıklanamayan nedenlerle de kısırlık meydana gelebileceğini göstermektedir. Kadınlarda kısırlığa sebep olan faktörler arasında hormonal dengesizlikler, polikistik over sendromu (PCOS), tüplerin tıkalı olması, endometriozis gibi rahatsızlıklar bulunurken, erkeklerde sperm kalitesinin düşük olması, sperm sayısının az olması, hormonal sorunlar gibi nedenler öne çıkabilmektedir. Ayrıca yaş, stres, obezite ve kötü beslenme alışkanlıkları da kısırlığı etkileyebilir.

Kısırlık Tedavisinde Hangi Doğal Gıda Takviyelerinden Faydalanabiliriz?

Mutlaka bir infertilite uzmanı ile, uygun tedavi yaklaşımları değerlendirilerek çift için en uygun tedaviye karar birlikte verilmelidir. Bununla birlikte kilo kontrolü ve ideal beden kitle indeksi aralığında yer almak ve sağlıklı beslenmek gibi infertilite tedavisine doğal olarak destek olabilecek değiştirilebilir faktörler değerlendirilerek uygulamaya geçirilebilir. Arı sütü de uzmanlar tarafından kısırlık tedavisinde beslenmeye dahil edilmesi önerilen doğal gıdalar arasında yer almaktadır.

Arı Sütü Nedir?

Arı sütü, işçi arıların yutak üstü salgı bezlerinden salgıladığı, kovanda yavru arıların ve kraliçe arının beslenmesinde kullanılan, krem kıvamında, beyazımsı, besleyici ve doğal bir arı ürünüdür. İçeriğinde 10-HDA ve royalaktin adı verilen, yalnızca arı sütüne özgü bazı maddeler bulunan arı sütü, kraliçe arının ana besinidir. Arı sütünün içeriğinde, arı sütüne özgü özel bileşenlere ek olarak vitaminler, mineraller, proteinler, karbonhidratlar, lifler bulunur.

Bir işçi arı 45 gün yaşarken, kraliçe arının yaklaşık 7 yıl yaşadığı bilinir. Arıların yaşamıyla ilgili ilgi çekici durum, literatürde kraliçe arının yalnızca arı sütü ile beslenmesine bağlanmaktadır. Arı sütü ile beslenen kraliçe arının kovandaki görevi koloninin devamlılığını sağlamaktır. Bu amaçla bir kraliçe arı günde ortalama 1500 yumurta bırakır.

Arı Sütünün Faydaları Nelerdir?

Arı sütü, sağlık açısından birçok önemli fayda sunan bir doğal gıdadır. Arı sütünün sağlık faydalarına ilişkin bugüne dek pek çok bilimsel araştırma yapılmıştır. Arı sütü içerdiği zengin besin maddeleri sayesinde enerji seviyelerini arttırmaya yardımcı olur. Ayrıca, bağışıklık sistemi üzerinde de olumlu etkileri vardır; T-lenfositlerin üretimini destekleyerek vücudun virüs ve kanser hücreleri ile savaşma yeteneğini destekler. Ayrıca kolajen üretimini arttırmaya yardımcı olarak cilt sağlığı ve güzelliğini destekler. Arı sütünün, sperm kalitesini ve yumurta sayısını artırıcı etkileri de bilimsel çalışmalara araştırma konusu olmuştur. İçeriğinde bulunan değerli yağ asitleri ile kalp ve damar sağlığını destekler. Bu nedenle, arı sütü, sağlıklı bir yaşam sürdürmek isteyenler için son derece değerli bir takviye olarak öne çıkmaktadır.

Arı Sütü ve Kısırlık

2018 yılında Kermanshah Üniversitesi’nde arı sütünün infertilite tedavisi üzerine etkileri araştırılmıştır. Çalışmaya; 32 rat katılmış, katılımcılardan; 3’ü deney grubunu,1’i ise kontrol grubu olacak şekilde 4 gruba ayrılmıştır. Deney gruplarına 14 gün boyunca sırasıyla 100 mg/kg/gün arı sütü, 200 mg/kg/gün arı sütü ve 400 mg /kg/gün arı sütü verilmiş, kontrol grubuna ise sadece 0.5 ml distile su verilmiştir. Çalışmada; deney grubu kontrol grubu ile karşılaştırılmış ve arı sütü takviyesi alan kadınların yumurtalarında büyüme ve gelişme olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak tedaviye destek olarak düzenli arı sütü tüketiminin doğurganlık arttırıcı etkisi olduğu belirtilmiştir.

 

2008 yılında Mısır’da Sohag Üniversitesi’nde yapılan bilimsel bir çalışmada, arı sütü ve balın düşük sperm hareketliliği (astenozoospoermi) kaynaklı erkek infertilitesi üzerine etkisi araştırılmıştır. Bu amaçla, bir kliniğe başvuran 99 çift çalışmaya dahil edilmiştir. 50 çiftin yer aldığı deney grubuna, arı sütü ve bal içeren vajinal uygulama yapılmıştır. 49 çiftin yer aldığı kontrol grubuna ise üç döngü boyunca veya gebe kalana kadar standart bir intrauterin tedavi prosedürü uygulanmıştır. 2 aylık bir arınma periyodundan sonra gebelik oluşmayan çiftler çaprazlanmıştır. Toplamda 553 döngü analiz edilmiş olup, arı sütü ve bal verilen grupta döngü başına 23 adet, arı sütü ve bal verilmeyen grupta ise yalnızca 7 adet gebelik tespit edilmiştir ve bilimsel çalışmanın verileri, gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı derecede fark olduğunu göstermektedir.

Arı Sütünün Kısırlığa Faydası

Bilimsel çalışmalar, arı sütünün kısırlık (infertilite) tedavisine destek olabilecek doğal bir gıda olabileceğine işaret ediyor. Kısırlıkla mücadele eden çiftlerin (her iki bireyin de), medikal tedavilerine destek olması amacıyla günde 1 çay kaşığı taze arı sütünü en az 6 ay boyunca düzenli tüketmelerini öneriyorum.

Kaynaklar:

  1. Ghanbari E, Khazaei M, Nejati V, Royal Jelly Promotes Ovarian Follicles Growth and Increases Steroid Hormones in Immature Rats, Int J Fertil Steril, Vol 11, No 4, Jan-Mar 2018
  2. Abdelhafiz, A. T., & Muhamad, J. A. (2008). Midcycle pericoital intravaginal bee honey and royal jelly for male factor infertility. International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics, 101(2), 146–149. https://doi.org/10.1016/j.ijgo.2007.11.012