Propolisin Kan Şekeri Seviyesi ve Diyabet Üzerine Etkisi

Propolis Nedir?

Propolis, arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladığı güçlü antioksidan ve antimikrobiyal etkilere sahip tamamen doğal bir arı ürünüdür. Arılar tarafından kovandaki mikropları yok etmek ve sterilizasyonu sağlamak için kullanılır. Arılar petek gözlerini önce propolis ile kaplar sonra ana arı petek gözüne yumurtasını bırakır. Bu sayede yumurtanın sağlıklı bir şekilde gelişmesi sağlanır. Ayrıca arılar, propolisle sıvanan petek gözlerine balını, polenini, arı sütünü koyar. Böylece arının ürünleri kovanda bozulmadan saklanır. Propolis, antioksidan özelliğinin yanında, antiviral, antimikrobiyal ve antienflamatuvar etkilere de sahiptir.

Diyabet Nedir?

Diyabet, vücudumuzda pankreas adlı salgı bezinin yeterli miktarda insülin hormonu üretememesi ya da ürettiği insülin hormonunun vücutta etkili bir şekilde kullanılamaması durumunda gelişen ve ömür boyu süren kronik bir hastalıktır. Bunun sonucunda birey, yediği besinlerden kana geçen glikozu kullanamaz ve kan şekeri seviyesi yükselir.  Bundan dolayı diyabetli bireyler kan şekerini dengeleyici besinler tüketilmelidir.

Yapılan bilimsel çalışmalarda; Anadolu propolisi tüketiminin kan şekeri seviyelerini düzenleyerek diyabete bağlı görülen hiperglisemiye (kan şekeri yüksekliği) karşı faydalı olabileceği bildirilmiştir.

Bilimsel Çalışmalarda Propolisin Kan Şekeri Seviyesine ve Diyabet Oluşumuna Etkisi

2019 yılında Qazvin Tıp Bilimleri Üniversitesi’nde yapılan çift kör randomize kontrollü bilimsel bir çalışmada, propolisin tip 2 diyabet üzerine etkisi incelenmiştir.

Çalışmaya tip 2 diyabetli 60 kişi katılmıştır. Katılımcılar deney ve kontrol grubu olmak üzere 2 gruba ayrılmıştır.

Birinci grup kontrol grubu olarak belirlenmiştir ve hiç propolis almamıştır.

İkinci grup ise deney grubu olarak belirlenmiştir ve günde 3 doz şeklinde toplam 1500 g propolis almıştır.

Çalışmanın başında ve sonunda hastaların insülinleri ve insülin dirençleri (IR), HbA1c değerleri, toplam antioksidan kapasiteleri, açlık kan şekerleri ölçülmüştür.

Çalışmanın sonucunda, propolis kullanan tip 2 diyabet hastalarının glisemik durumları, insülin dirençlerinin düşüşü ve antioksidan kapasitelerinin artışında ilerleme olduğu görülmüştür.

2020 yılında Giresun Üniversitesi’nde yapılanin vivo koşullardaki bilimsel çalışmada, etanol ile ekstrakte edilen Anadolu propolisi desteğinin, anti diyabetik aktivite gösterip göstermediği araştırılmıştır. Çalışma 4 farklı grup ile yürütülmüştür. İlk grup kontrol grubu olup destek almamaktadır. İkinci grup diyabetik gruptur. Çalışmanın devamında ikinci grup kendi içerisinde ikiye ayrılmıştır. Bu gruplara, %30 ve %15 özüt içeren Anadolu propolisi, 4 hafta boyunca 0.5 ml/100 g olacak şekilde verilmiştir. Çalışma sonucunda Anadolu propolisinin kan şekerini düzenlediği ve karaciğer fonksiyonlarını iyileştirdiği görülmüştür. Araştırmacılar, propolis oranı ile iyileşme hızının paralel olarak arttığını belirtmişlerdir.

Bilimsel çalışmalarda da gözlemlendiği üzere düzenli olarak Anadolu propolis kullanan bireylerin kan şekeri seviyelerinin dengelendiği görülmektedir. En az %20 oranında saf Anadolu propolisi içeren bir özütten düzenli olarak her gün 20 damla kullanılmasını tavsiye ederim.

Kaynak:1) Afsharpour, F., Javadi, M., Hashemipour, S., Koushan, Y., & Khadem haghighian, H. (2019). Propolis supplementation improves glycemic and antioxidant status in patients with type 2 diabetes: A randomized, double-blind, placebo-controlled study. Complementary Therapies in Medicine (2019)283-288.

2)El Adaouia Taleb, Rabia, et al. “In vivo and in vitro anti‐diabetic activity of ethanolic propolis extract.” Journal of Food Biochemistry 44.7 (2020): e13267.