Propolis Nedir?
Propolis, arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladığı tamamen doğal bir arı ürünüdür. Arılar tarafından kovandaki mikropları yok etmek ve sterilizasyonu sağlamak için kullanılır. Propolis, içerdiği polifenoller, lignanlar, amino asitler, yağ asitleri, vitaminler ve mineraller sayesinde antioksidan, antiviral, antimikrobiyal, yara iyileştirici, kalp koruyucu ve bağışıklık destekleyici etkiler göstermektedir.
Anadolu coğrafyası, bulunduğu konum itibariyle endemik bitki örtüsü çeşitliliği açısından zengindir. Bu bölgeden elde edilen Anadolu propolisi, yüksek kalite ve besin içeriğine sahiptir. Anadolu propolisi içeriğinde en az 15 farklı fenolik ve flavonoid bileşen bulundurur. Bu bileşenler; kafeik asit fenetil ester, kafeik asit, kuersetin, galangin, klorojenik asit, linolenik asit, palmitik asit, hidroksitirosol, kumarik asit, apigenin, krisin ve pinosembrindir. Anadolu propolisi, bu değerli bileşenler ile yüksek antioksidan etki gösterir ve bağışıklık sistemimizi destekler.

Bilimsel Çalışmalarda Propolisin Kanser Üzerindeki Etkisi
Kemoterapi tedavisinin sitotoksik (hücrelerin yapı ve işleyişinde hasara veya hücre ölümüne sebep olan) etkilerinden biri hücre içerisinde serbest radikaller yani hücre atıkları üretmesidir. Serbest radikaller, tümör gelişimi ve kanserojenik etkinin görülmesinde önemli rol alır. Serbest radikallerin varlığına bağlı olarak artan oksidatif stres, kemoterapinin yan etkilerinin yaşanmasına sebep olur. Propolisin içeriğindeki fenolik ve flavonoidler, güçlü antioksidan kapasitesiyle serbest radikalleri süpürerek hücre hasarının önlenmesini destekler. Literatürde, propolisin kanser hastalarında kullanımına ilişkin bilimsel yayınlar bulunmaktadır.

Kanser Tedavisinde Propolis Tüketiminin Faydaları
Radyoterapi ve kemoterapi tedavisi alan hastalarda görülebilen oral mukozit; ağrı, enfeksiyon, disfaji ve gıda alımında azalma gibi semptomlara sebep olmaktadır. Bu semptomlar hastanın beslenme durumunu ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. 2021 yılında Shaid Bheshti Üniversitesi’nde yapılan randomize kontrollü bilimsel çalışmada, kemoterapi tedavisi alan meme kanseri hastalarında propolis tüketiminin etkileri incelenmiştir. Çalışmaya katılan kemoterapi tedavisi alan 60 hasta, deney ve kontrol grubu olmak üzere iki gruba ayrılmıştır. Deney grubu 3 aylık süre boyunca günde 500 mg propolis desteği almıştır. Kontrol grubu propolis almamıştır. Çalışma öncesi ve sonunda, hastaların beslenme durumları ve yaşam kaliteleri standart indekslerle değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, propolis tüketen grubun beslenme durumu ve yaşam kalitesinde anlamlı gelişme olduğu görülmüştür. Propolisin kanser tedavisinde görülen yan etkileri azaltarak hastaların yaşam kalitesini iyileştirmede etkili doğal bir gıda olduğu bildirilmiştir.

Kaynaklar:

Davoodi, S. H., Yousefinejad, V., Ghaderi, B., Akbari, M. E., Darvishi, S., Mehrabi, Y., & Darvishi, N. (2021). Oral Propolis, Nutritional Status and Quality of Life with Chemotherapy for Breast Cancer: A Randomized, Double-Blind Clinical Trial. Nutrition and Cancer, 1-9.
Braakhuis, Andrea. “Evidence on the health benefits of supplemental propolis.” Nutrients 11.11 (2019): 2705.
Marx, Wolfgang, et al. “Ginger—Mechanism of action in chemotherapy-induced nausea and vomiting: A review.” Critical reviews in food science and nutrition 57.1 (2017): 141-146.