Arı Sütü Nedir?
Arı sütü, işçi arıların yutak üstü salgı bezlerinden salgıladığı, kovanda yavru arıların ve kraliçe arının beslenmesinde kullanılan, krem kıvamında, beyazımsı, keskin kokulu ve ekşi-acı bir tadı olan besleyici ve doğal bir arı ürünüdür.
Arı sütünün ham madde kaynağı, polen, su ve baldan oluşmaktadır. Genç işçi arılar poleni tüketir ve sindirir. Sindirilen polen, süt salgı bezlerinde süt üretimi için kullanılır ve ağız boşluğuna verilir. Bu aşamada süt kıvamındadır, daha sonra koyulaşır.
Bütün arılar doğduklarında aynı fiziksel özelliklere sahiptir. Fakat, kovanda tek bir arı, arılar tarafından içgüdüsel olarak yoğun miktarda arı sütü ile beslenir ve o arı diğer arılardan farklılaşarak kraliçe arıya dönüşür. Kraliçe arı diğer arılardan 2 kat daha fazla gelişir ve her gün kovana 2000 yumurta bırakarak koloninin devamlılığını sağlar. İşçi arılar 45 gün yaşarken, kraliçe arı hayatı boyunca arı sütü ile beslenerek 5-7 yıl arası yaşayabilir.
Arı sütünün içeriğinde; proteinler, yağlar, karbonhidratlar, A, D, E ve B grubu vitaminleri, magnezyum, demir ve çinko mineralleri de doğal olarak bulunur. Proteinler, arı sütünün en önemli kısmı olup %27-41’ini oluşturmaktadır. Arı sütü proteinleri (MRJP); ovalbumin ve kazeine benzer şekilde pek çok esansiyel amino asiti içermesi sebebiyle kraliçe arının gelişiminde oldukça önemli bir fizyolojik role sahiptirler. Arı sütünde, başka hiçbir gıdada bulunmayan 10-HDA ve Royalaktin bileşenleri yer almaktadır. Royalaktin gibi arı sütü proteinleri ve 10-hidroksi-2-desenoik asit (10-HDA) gibi yağ asitleri, farklı biyolojik özelliklerinden dolayı arı sütünün temel bileşenleridir. Arı sütünün arıların ömrünü uzattığı bilinmekle beraber, bu özelliğini kısmen royalaktine ve antioksidan aktivitesine borçlu olduğu düşünülmektedir.
Arı Sütünün Faydaları…
- Arı sütü, bağışıklık sisteminin düzenlenmesine destek olur. (1)
- Arı sütü, zararlı güneş ışınlarının yıpratıcı etkilerine karşı cildin korunmasına destek olur. (2)
- Arı sütü, ciltte kolajen sentezinin artışına destek olarak cilt yaşlanmasına karşı koruyucu etkiler gösterir. (3)
- Arı sütü, hafıza ve konsantrasyonu artırmaya destek olur. (4)
- Arı sütünün, kas gücü, fiziksel performans ve sporcu performansını destekleyici etkileri bildirilmiştir. (5,6)
- Arı sütünün içerisinde yer alan doğal bir bileşen olan 10-HDA, romatoid artritte eklemlerde yıkıma neden olan çeşitli sinyal yollarını bloke ederek eklemleri korumaya yardımcı olur. (7)
- Kronik beslenme bozukluğu olan çocuklarda arı sütü tüketiminin iştah artışına destek olduğu ve biyokimyasal belirteçlerin iyileşmesine katkı sağladığı belirtilmiştir. (8)
- Arı sütünün infertiliteye karşı olumlu etkileri olduğu bilimsel çalışmalarda bildirilmiştir. (9,10)
References:
- Zahran A M, Elsayh K I, Saad K, Eloseily E M, Osman N S, Alblihed M A, Mahmoud M H. 2016. Effects of royal jelly supplementation on regulatory T cells in children with SLE. Food & nutrition research, 60(1), 32963.
- Kim, Hyo Young, et al. “Skin health improving effects of Korean freeze-dried royal jelly in human keratinocytes.” Asian Journal of Beauty and Cosmetology 18.3 (2020): 413-422.
- Park, H. M., Cho, M. H., Cho, Y., & Kim, S. Y. (2012). Royal jelly increases collagen production in rat skin after ovariectomy. Journal of medicinal food, 15(6), 568–575. https://doi.org/10.1089/jmf.2011.1888
- Benzigül, Songül, et al. “”Arı Sütünün Amiloid Beta ile Deneysel Alzheimer Modeli Oluşturulmuş Sıçanlarda Etkileri.”” Dicle Tıp Dergisi 48.3 (2021): 595-604.
- Meng, G.; Wang, H.; Pei, Y.; Li, Y.; Wu, H.; Song, Y.; Guo, Q.; Guo, H.; Fukushima, S.; Tatefuji, T.; et al.Effects of protease-treated royal jelly on muscle strength in elderly nursing home residents: A randomized, double-blind, placebo-controlled, dose-response study. Sci. Rep. 2017, 7, 11416.
- Ovchinnikov, A. N., Paoli, A., Seleznev, V. V., & Deryugina, A. V. (2022). Royal jelly plus coenzyme Q10 supplementation improves high-intensity interval exercise performance via changes in plasmatic and salivary biomarkers of oxidative stress and muscle damage in swimmers: a randomized, double-blind, placebo-controlled pilot trial. Journal of the International Society of Sports Nutrition, 19(1), 239–257. https://doi.org/10.1080/15502783.2022.2086015
- Yang XY, Yang DS, Wei-Zhang, et al. 10-Hydroxy-2-decenoic acid from Royal jelly: a potential medicine for RA. J Ethnopharmacol. 2010;128(2):314-321. doi:10.1016/j.jep.2010.01.055
- https://www.cabdirect.org/cabdirect/abstract/19631401033 (Erişim Tarihi: 07.02.2023
- Ghanbari E, Khazaei M, Nejati V, Royal Jelly Promotes Ovarian Follicles Growth and Increases Steroid Hormones in Immature Rats, Int J Fertil Steril, Vol 11, No 4, Jan-Mar 2018
- Abdelhafiz, A. T., & Muhamad, J. A. (2008). Midcycle pericoital intravaginal bee honey and royal jelly for male factor infertility. International journal of gynaecology and obstetrics: the official organ of the International Federation of Gynaecology and Obstetrics, 101(2), 146–149. https://doi.org/10.1016/j.ijgo.2007.11.012
- Collazo, N., Carpena, M., Nuñez-Estevez, B., Otero, P., Simal-Gandara, J., & Prieto, M. A. (2021). Health Promoting Properties of Bee Royal Jelly: Food of the Queens. Nutrients, 13(2), 543. https://doi.org/10.3390/nu13020543
- Pasupuleti, V. R., Sammugam, L., Ramesh, N., & Gan, S. H. (2017). Honey, Propolis, and Royal Jelly: A Comprehensive Review of Their Biological Actions and Health Benefits. Oxidative medicine and cellular longevity, 2017, 1259510. https://doi.org/10.1155/2017/1259510