Sivilce ve akne, özellikle ergenlik döneminde hormonal aktivitelerde ile görülen değişimlerle ortaya çıkan ve 11-30 yaş gruplarının yaklaşık yüzde 80’ini etkileyen yaygın bir cilt problemidir. Derinin hemen altında, kıl kesecikleri ve onlarla bağlantılı yapıda yağ bezleri bulunur. Yağ bezlerinde üretilen sebum adlı yağlı ve mumsu madde, kıl kesecikleri aracılığıyla deriye yayılır. Bununla birlikte stres, hormon düzeyi değişimleri ve genetik faktörlerin sivilce riskini artırdığı bilinmektedir.  Kıl kesecikleri üzerinde bulunan gözeneklerin ölü deri parçaları ve sebum ile tıkanmasıyla sivilceler tetiklenir. Cildimizde yaşayan ve genellikle zararsız olan Propionibacterium acnes adlı bakteri türü de sivilce oluşumunda aktif rol alır. Yapılan bilimsel çalışmalar, birer arı ürünü olan propolis ve arı zehrinin akne ve sivilce problemine karşı etkili olabileceğini ortaya koymuştur.

 

Propolisin Akne Karşıtı Etkisi

2018 yılında yapılan tek merkezli çift kör randomize plasebo kontrollü bir bilimsel çalışmada antibiyotik kullanımını azaltmak amacıyla, propolis içeren bir kremin yağlı ciltlerde görülen akne problemine karşı etkinliği değerlendirilmiştir. Çalışmaya her iki cinsiyetten hafif ila orta şiddette akne problemi olan 60 kişi katılmış olup katılımcılar rastgele 3 gruba ayrılmıştır. 1.Gruba %20 propolis özütü, %10 aloe vera ve %3 çay ağacı yağı içeren krem uygulanmıştır. 2. Grup; antibiyotik içeren krem ile tedavi edilmiştir. 3. Gruba hiçbir uygulama yapılmamıştır. Çalışmanın sonucunda; propolis içeren kremin, derideki kızarıklık izlerini azaltmada antibiyotikli krem kadar etkili olduğu ve tedavinin ilk 15 günü kadar kısa bir sürede iyileşme süresini hızlandırdığı belirtilmiştir. Ayrıca propolis içeren kremin, akne şiddeti indeksini ve toplam lezyon sayısını azaltmada antibiyotikli krem kadar etkili olduğu da bildirilmiştir.

 

Arı Zehrinin Akne Karşıtı Etkisi

2020 yılında Kore’de yapılan başka bir bilimsel çalışmada, arı zehri ve arı zehrinin başlıca bileşeni olan melittinin Cutibacterium (Propionibacterium) acnes kaynaklı akne oluşumu üzerine etkisi değerlendirilmiştir. Bu çalışmada, arı zehri ve melittinin, bir sinyal yolunun blokajı yoluyla ciltte sebum artışına ve inflamasyon gelişmesine neden olan öncü faktörlerin sentezlenmesini engellediği görülmüştür. Bu çalışma, ilk kez arı zehri ve melittinin anti-lipogenez, anti-inflamatuar ve anti-C. acnes aktivitesi ile potansiyel bir doğal anti-akne ajanı olarak geliştirilebileceğini düşündürmüştür.

 

Sonuç olarak, propolis ve arı zehri içeren cilt bakım ürünlerinin düzenli kullanımı, akne ve sivilce problemine karşı medikal tedaviye ek olarak potansiyel bir fayda sağlayabilir.

 

References:

 

  1. Mazzarello V, Donadu MG, Ferrari M, et al. Treatment of acne with a combination of propolis, tea tree oil, and Aloe vera compared to erythromycin cream: two double-blind investigations. Clin Pharmacol. 2018;10:175-181. Published 2018 Dec 13. doi:10.2147/CPAA.S180474
  2. Gu, H., An, H. J., Gwon, M. G., Bae, S., Leem, J., Lee, S. J., Han, S. M., Zouboulis, C. C., & Park, K. K. (2022). Bee Venom and Its Major Component Melittin Attenuated Cutibacterium acnes- and IGF-1-Induced Acne Vulgaris via Inactivation of Akt/mTOR/SREBP Signaling Pathway. International journal of molecular sciences, 23(6), 3152. https://doi.org/10.3390/ijms23063152
  3. https://bilimteknik.tubitak.gov.tr/system/files/makale/623_bilim_ve_teknik_2019_ekim_51.pdf