İnsan mikrobiyotası kavramı ilk olarak Joshua Lederberg tarafından “vücut alanımızı tam anlamıyla paylaşan ve sağlık ve hastalığın belirleyicileri olarak neredeyse tamamen göz ardı edilmiş olan yararlı ve zararlı mikropların ekolojik topluluğu” olarak türetilmiştir.
Bağırsak mikrobiyotasının dengesi çok önemlidir. Bağırsaktaki yararlı ve zararlı mikroorganizmalar arasındaki dengesizlik disbiyoz olarak adlandırılır ve bu durum, bağışıklık ve enflamatuar yolların düzensizliğine yol açarak, sızdıran bağırsak sendromu, sistemik inflamasyon ve otoimmün reaksiyonların yanı sıra enfeksiyona karşı artan duyarlılıkla sonuçlanabilir.
Beslenme biçimi (gluten, tuzlar, doymuş yağ asitleri, alkol ve yapay tatlandırıcıların alımı), antibiyotik kullanımı ve fizyolojik ve fiziksel stresler dahil olmak üzere birçok faktör normal mikrobiyotanın değişmesiyle ilişkilidir. Arı ürünlerinin de bağırsak sağlığı üzerine etkileri olduğu bilinmektedir.
Propolis Nedir?
Propolis, arıların bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından topladığı %100 doğal bir arı ürünüdür. Doğadaki en güçlü doğal antioksidan gıdalardan biridir ve aynı zamanda antiviral, antibakteriyel, antifungal ve antienflamatuvar özelliklere de sahiptir.
Propolis ve Bağırsak Sağlığı Hakkında Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor?
2020 yılında Çin’de Zhejiang Üniversitesi’nde ratlar üzerinde yapılan bilimsel çalışmada, propolis desteğinin kilo kontrolü ve bağırsak florası üzerine etkisi incelenmiştir. Çalışmaya katılan ratlar, 9 hafta boyunca düşük yağlı ve yüksek yağlı diyet uygulamak üzere iki gruba ayrılmıştır. Yüksek yağlı diyet tüketen ratlar kendi içerisinde 150 mg/kg propolis desteği ve 300 mg/kg propolis desteği alan gruplar olarak ikiye ayrılmıştır. Çalışma süresince ratların kilo, bağırsak floraları, insülin ve glikoz seviyelerinin takibi yapılmıştır. Çalışma sonucunda, propolis desteğinin bağırsak florasını düzenlediği ve kilo kontrolünü sağladığı bildirilmiştir.
Propolis, Prebiyotik Bir Gıda Mı?
2022 yılında İtalya’da yapılan bilimsel bir çalışmada standartlaştırılmış polifenol içeriğine sahip propolis ekstraktının, beş farklı donörün dışkı materyalinden elde edilen bağırsak mikrobiyotasının bileşimi ve işlevselliği üzerindeki in vitro etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Bilimsel çalışmada, propolisin, kısa zincirli yağ asitlerinin konsantrasyonunu artıran sağlıklı ve hasta katılımcıların bağırsak mikrobiyota bileşimi ve işlevselliği üzerinde modülatör bir etki sergilediği görülmüştür. Çalışmanın sonucunda araştırmacılar, bilimsel verilerin propolisin bağırsak sağlığına katkıda bulunabileceğini ve prebiyotik bir bileşen olarak kullanımı açısından daha ileri araştırmalara aday olabileceğini ifade etmişlerdir.
Arı Ekmeği (Perga) Nedir?
Arı ekmeği, polenin dış zarının arının kendi enzimleriyle sindirilip bütün besin içeriğinin açığa çıkardığı tamamen doğal bir arı ürünüdür. Kısaca, polenin fermente halidir. Enzimlerle polenin dış zarının parçalanması bir fermentasyon işlemi olup, bu fermentasyon ile yararlı bakteriler gelişmekte ve insan sindirim sisteminde daha kolay sindirilebilir hale gelmektedir.
Probiyotik Kaynağı Arı Ekmeği!
İçerisinde bulunan Lactobcillus bakterileri sayesinde arı ekmeği (perga), doğal probiyotik bir gıda olma özelliği taşır. Anadolu Arı ekmeğinde, bağırsaklarda sağlıklı mikrobiyota dengesini sağlayacak şekilde 6 farklı türde probiyotik bakteri çeşiti bulunur. Anadolu Arı ekmeğinin 2 tatlı kaşığı 15 grama denk gelmektedir ve içeriğinde en az 20 milyon probiyotik bakteri içermektedir. Arı ekmeğinin probiyotik özelliği, sindirim ve bağışıklık sistemini düzenlerken doğal bağırsak mikrobiyotasını da destekler.
Kaynaklar:
- Zheng, Yufei, et al. “Chinese Propolis Prevents Obesity and Metabolism Syndromes Induced by a High Fat Diet and Accompanied by an Altered Gut Microbiota Structure in Mice.” Nutrients 12.4 (2020): 959.
- Garzarella, E. U., Navajas-Porras, B., Pérez-Burillo, S., Ullah, H., Esposito, C., Santarcangelo, C., Hinojosa-Nogueira, D., Pastoriza, S., Zaccaria, V., Xiao, J., Rufián-Henares, J. Á., & Daglia, M. (2022). Evaluating the effects of a standardized polyphenol mixture extracted from poplar-type propolis on healthy and diseased human gut microbiota. Biomedicine & pharmacotherapy = Biomedecine & pharmacotherapie, 148, 112759. https://doi.org/10.1016/j.biopha.2022.112759
- Mărgăoan, Rodica, et al. “Bee collected pollen and bee bread: Bioactive constituents and health benefits.” Antioxidants 8.12 (2019): 568.
- Mohammad, Salma Malihah, Nor-Khaizura Mahmud-Ab-Rashid, and Norhasnida Zawawi. “Stingless Bee-Collected Pollen (Bee Bread): Chemical and Microbiology Properties and Health Benefits.” Molecules 26.4 (2021): 957.