Koronavirüs enfeksiyonunun tüm Dünya’ya yayıldığı şu günlerde, en çok gündeme gelen konulardan biri de bağışıklık sistemini nasıl güçlendireceğimiz. Peki bu konuda uzmanlar ne öneriyor?
Gıda Yüksek Mühendisi Aslı Elif Tanuğur Samancı; “Güçlü bir bağışıklık sistemi için antioksidan içeriği yüksek olan gıdaların günlük beslenmeye dahil edilmesi çok önemli. Bu besinler; soğan, sarımsak, zencefil, zerdaçal, ham bal, arı sütü ve propolistir. %20 propolis içeren damla formundaki bir özütten, yetişkinlerin günde en az 20 damla, çocukların ise günde en az 10 damla bal, pekmez veya yoğurt gibi gıdalara ekleyerek tüketmesi gerekmektedir. Hastalık belirtileri hissedildiği anda ise bu miktar en az 4 katına çıkarılmalıdır. Yani yetişkin için günde 80 damlaya ve çocuk için günde 40 damlaya kadar çıkılmalıdır. Yapılan bilimsel çalışmalar propolisin güçlü bir antiviral olduğunu ve virüslerin hücre içine girerek çoğalmasını engellediğini göstermektedir. Dolayısıyla düzenli propolis kullanan kişiler, hastalığa yakalansa bile daha hafif semptomlar ile zatürre gibi ağır bir tablo gelişmeden atlatabilir. Bu noktada güçlü bir bağışıklık sistemi çok önemli. Propolis ve arısütü de bilinen en önemli doğal bağışıklık güçlendirici gıdalar arasında yer alıyor. “dedi.
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu; “Bağışıklık sistemi (immün sistem), enfeksiyonlara karşı direnci sağlayan hücreler topluluğudur. Hastalıklara karşı koruma sağlayan, patojenleri (hastalığa neden olan her türlü organizma) tanıyıp onları yok eden, kısacası vücudu yabancı ve zararlı her şeye karşı koruyan bir sistemdir. Amerikan Sağlık Örgütü’nün verilerine göre; günlük antioksidan ihtiyacının karşılanması için 5-6 porsiyon sebze meyve ve 6-11 porsiyon ise tam tahıl tüketilmesi gerekmektedir. Antioksidan besinlerin başında nardan 80 kat daha fazla antioksidanlar içeren propolis gelir. Ayrıca ham bal, arı sütü, arı ekmeği, polen, zencefil, zerdeçal, soğan, sarımsak, koyu yeşil yapraklı sebzeler (ıspanak, brokoli), kırmızı mor meyveler (böğürtlen, yaban mersini, çilek) de önemli birer antioksidan kaynağıdır. Bilimsel veri tabanlarında arı sütünün antiviral özelliği ile ilgili 3.700 yayın, propolisin antiviral özelliği ile ilgili 17.100 yayın, ham balın antiviral etkisi ile ilgili 11,900 yayın bulunmaktadır. Propolis ve arı sütü çok uzun yıllardır tamamlayıcı tıpta kullanılan ve çeşitli hastalıklarda doğru dozda kullanıldığında faydası ispatlanmış doğal ürünlerdir” dedi.
Prof. Dr. Osman Müftüoğlu; “Koronavirüs başta olmak üzere tüm virüs kaynaklı enfeksiyonlardan korunmak için güvenilir bir markanın doğru bir şekilde hazırlanmış Propolis damlası veya spreyi tercih edilebilir. Ben BEE’O markasının %20 oranında saf Anadolu Propolisi içeren propolis damlasından her gün 20 damla kullanıyorum. Ayrıca yine BEE’O marka propolisli arı sütlü ham ballı karışımından da her gün 1-2 tatlı kaşığı tüketiyorum. Propolis ve arı sütü hem bağışıklığı desteklemek hem de virüslerin vücutta çoğalarak enfeksiyona yol açmasını engellemek adına önemli gıdalardır. Eğer enfeksiyona yakalanırsanız kullandığınız damla sayısını 4 katına çıkarmanızda yarar var. Zira hastalık döneminde vücut daha fazla toksin ürettiği için bu toksinlerin atılımını sağlamakta da daha fazla antioksidana ihtiyaç oluyor. Propolis doğa da bilinen en güçlü antioksidanlardan biri ve düzenli tüketildiğinde vücuda detoks etkisi yaratıyor. Vücuttan zararlı bakterilerin, virüslerin ve toksinlerin atılımını kolaylaştırıyor.” diye belirtti.
Koronavirüs Enfeksiyonunda en çok korkulan “Sitokin Fırtınası” nı Propolis Önler mi?
Endokrinoloji ve Metabolizma hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Osman Müftüoğlu sitokin fırtınası konusunu şöyle açıkladı “Sitokin fırtınası bir çeşit iç yangı. Yani enflamasyon. Bu enflamasyonu durdurmak ya da engellemek mümkün. Antienflamatuvar besinler bu noktada çok önemli. Antioksidanlar aynı zamanda antienflamatuvar etki de gösterir. Antioksidanlardan zengin beslenerek, sitokin fırtınasını engelleyebiliriz. Propolis bilinen en güçlü antioksidanlardan. Bu konuda propolis ile ilgili yapılmış bir çalışmayı paylaşmak istiyorum. 2003 yılında Almanya’da Otto Von Guericke Üniversitesi’nde yapılan bilimsel çalışmada, propolis ve bileşenlerinin, insan hücrelerinde enflamasyona yol açan sitokinlerin üretimini baskılarken, bağışıklık hücrelerinin artmasını sağladığı gösterilmiştir. Bu çalışmada, propolis özütlerinde bulunan hesperidin, quercetin ve kafeik asit fenetil ester (KAFE) bileşenlerinin, insan bağışıklık hücresi fonksiyonları üzerindeki etkileri detaylı olarak araştırılmıştır. Sonuç olarak, incelenen propolis bileşenlerinin, enflamasyona yol açan sitokin türlerini baskıladığı ve lenfositler üzerinde düzenleyici etki gösterdiği tespit edilmiştir. Bu veriler, propolisin bağışıklık sistemini düzenleyici bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir. Çalışma sonucunda, araştırmacılar propolisin immünoregülatör (bağışıklığı dengeleyici) etkisiyle, güçlü ve doğal bir antienflamatuar (vücutta iltihap azaltıcı) özellikte olduğunu belirtmişlerdir.”
Koronavirüse Karşı Propolis
Koronavirüs Bilim Kurulu üyesi, Hacettepe Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ateş Kara; “2020 yılında Burgos Üniversitesi’nde yapılan bilimsel bir çalışmada; propolisin içeriğinde doğal olarak bulunan ve yüksek antioksidan özelliğe sahip olmasını sağlayan; kateşin, p-kumarik asit, kuarsetin, kaempferol, galanjin, naringenin ve kafeik asit fenetil ester (KAFE) gibi fenolik ve flavonoid bileşenlerin, virüslerin taşınmasında görev alan ACE (Anjiyotensin dönüştürücü enzim)’i inhibe ettiği yani virüslerin çoğalmasını engellediği ortaya konulmuştur. Virüslerden özellikle de Koronavirüs (COVID-19)’ten korunmak ve bağışıklığı güçlü tutmak için çocukların günde en az 10 damla propolis kullanmasını öneriyorum. Yetişkinler ise 20 damla kullanabilir. Hasta olursanız bu miktarı 4 katına kadar arttırabilirsiniz.” dedi.
Prof.Dr.Ateş Kara ayrıca “Propolisin Virüsler üzerine etkisi ile ilgili Pavia Üniversite’sinde yapılan bilimsel çalışmada, propolisin içeriğinde doğal olarak bulunan 5 farklı flavonoidin, çeşitli virüslere karşı etkileri araştırılmıştır. Çalışmada, Koronavirus, Herpesvirus, Adenovirus ve Rotavirus örneklerinin uygun şartlarda coğalmaları sağlanmıştır. Ardından elde edilen ham propolisten Acacetin, Kamferol, Krisin, Kuersetin ve Galanjin flavonoidleri izole edilmiştir. İzole edilen 5 adet flavonoidin, sırasıyla bütün virüslerle etkisi gözlemlenmiştir. Çalışmanın sonucunda Acacetin, Kamferol, Krisin, Galanjin ve Kuersetin’in koronavirus dahil bütün virüslerin azalmasında etkili olduğu, Krisin ve Kamferol flavonoidlerinin de özellikle Herpes virüsünün çoğalmasını engellediği gözlemlenmiştir. Propolis, bileşiminde bulunan fenolikler ve flavonoidler nedeniyle yüksek antioksidan, antimikrobiyal ve antienflamatuvar etki gösteriyor; bu da hastalıklara karşı korunmaya ayrıca hastalık sırasında daha çabuk toparlanmaya yardımcı oluyor “diye belirtti.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Güldane Koturuoğlu ise Koronavirüs ile ilgili son bilimsel yayınlardan bilgiler paylaştı; “Journal of Medical Virology’de yakın zamanda yayınlanan bir bilimsel makalede, koronavirüs enfeksiyonu altındaki bağışıklık sistemi reaksiyonlarının önemi vurgulanmış ve koronavirus kaynaklı enflamasyon reaksiyonlarının özelliklerinden bahsedilmiştir. Grip-soğuk algınlığı gibi üst solunum yolu enfeksiyonları semptomlarının (şiddetli yorgunluk, baş ağrısı, titreme, kas ağrıları, ateş ve hafif öksürük) bronşitler ve makrofaj hücreleri tarafından sitokinlerin açığa çıkması ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Piyasada bulunan birçok yaygın ilaca ek olarak, bazı doğal bitkiler ve takviyeler, diğer ilaçlara benzer mekanizmalar ile grip virüslerini inhibe edebilir ve hücreler tarafından üretilen sitokinleri azaltabilir. Bağışıklık sistemini etkili bir şekilde destekleyen ve sitokinleri azaltan doğal takviye gıdalardan biri de propolistir. Hem antiviral, antibakteriyel, antifungal, hem de antioksidan özellikler gösteren, tamamen doğal en popüler arı ürünlerinden biridir. Bağışıklık sisteminin güçlü tutulması için düzenli tüketimi çok önemli. Ayrıca hastalık durumunda da kullanılan miktar 4-5 kata kadar artırılabilir. Ben yerli ürünleri tercih ediyorum ve hastalarıma da yerli marka propolis damladan günden en az 10 damla kullanmalarını tavsiye ediyorum.“ dedi.