Kanser, genetik ve/veya çevresel koşulların etkisi altında hücrelerin kontrolsüz bölünmesi ve çoğalması ile seyreden kompleks bir hastalıktır. Günümüzde modern tıbbın sağladığı cerrahi, radyoterapi ve sistemik ilaç tedavisi gibi olanaklar sayesinde birçok kanser türü tedavi edilebiliyor. Kanserin tedavisinde kemoterapi, radyoterapi, cerrahi yöntemleri en sık başvurulan yöntemler arasındadır. Her yöntemin kendine özgü avantaj ve dezavantajlarının bulunması, kanserin kişiye özgü bir hastalık olması, tedavilerin kişiden kişiye farklılık gösterebilmesi nedeniyle tek bir kesin tedavi yönteminin varlığından bahsetmek söz konusu değildir.

Bununla birlikte kanserlerin %30’unun önlenebilir olduğu bilinmektedir. Kanseri önlemek için yapılabileceklerin en başında ise tütün ürünlerinin (sigara, puro, nargile) kullanılmaması geliyor. Bununla birlikte antioksidan gıdalardan zengin, doğal ve sağlıklı beslenme alışkanlığı da önem kazanıyor. Trans yağların tüketilmemesi; şeker ve şekerli gıdaların, kırmızı etin, alkol tüketiminin de azaltılması gibi beslenme davranışında yapılabilecek ufak değişiklikler ile kanserden korunmak mümkün olabiliyor. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının sürdürülmesi ile birlikte antioksidanlardan zengin kırmızı-mor renkli meyve ve sebzelerin taze ve mevsiminde tüketimine özen gösterilmeli.

 

 

 

Bilinen en yüksek antioksidan içeriğine sahip arı ürünü; Propolis!

Propolisin kanser üzerine etkisi ile ilgili yapılmış pek çok bilimsel araştırmada, içeriğinde bulunan değerli fenolik ve flavonoid bileşimi ile propolisin antitümöral özelliği sayesinde, kanserin standart medikal tedavisini destekleyici olabileceği saptanmıştır. Ayrıca propolisin; standart medikal tedaviye (kemoterapi, radyoterapi) sekonder oluşabilecek komplikasyonlardan biri olan oral mukozit yani ağız içi yara ve aftların engellenmesi ve iyileşmenin hızlanmasında destekleyici olabileceğine yönelik veriler elde edilmiştir.

Bilimsel Çalışmalar Ne Diyor?

2022 yılında İran’da Shahid Behesti Üniversitesi’nde yapılan çift kör randomize kontrollü bilimsel bir çalışmada kemoterapi tedavisi gören meme kanserli bireylerde beslenme durumu ve yaşam kalitesi üzerine propolis özütü takviyesinin etkileri araştırılmıştır. Bilimsel çalışmaya 60 kişi dahil olmuştur. Katılımcılar, deney ve kontrol grubu olmak üzere rastgele 2 gruba ayrılmıştır. Deney grubuna, üç ay boyunca günde 2 kez 250 mg propolis özütü takviye edilmiştir. Kontrol grubu ise hiç propolis almamıştır. 3 aylık müdahalenin ardından, propolis takviyesi alan hastaların enerji alımlarımın plasebo grubuna göre önemli ölçüde arttığı gözlenmiştir. Araştırmacılar, propolis takviyesinin kemoterapi tedavisi alan meme kanseri hastalarında beslenme durumunu ve yaşam kalitesini iyileştirmede standart medikal tedaviye ek olarak destekleyici bir takviye olduğunu belirtmiştir.

2017 yılında European Journal of Cancer Care Dergisi’nde yayınlanan randomize kontrollü bir çalışmada, kemoterapi tedavisi alan meme kanseri hastalarında görülen oral mukozit üzerine propolisin etkisi araştırılmıştır. Bilimsel çalışmaya 60 kişi katılmıştır. Katılımcılar deney ve kontrol grubu olarak rastgele ikiye ayrılmıştır. Deney grubundaki katılımcılara, propolis özütü takviye edilmiş ve sodyum bikarbonat ile ağız çalkalamaları sağlanmıştır. Kontrol grubundaki katılımcılar ise hiç propolis almamış ve sodyum bikarbonat ile ağız çalkalamaları sağlanmıştır. Oral mukozitin durumu, çalışmanın 5-10-15 ve 21. günlerinde değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda, standart medikal tedaviye ek olarak propolis özütü ve sodyum bikarbonat ile ağız çalkalamanın, meme kanserli hastalarda oral mukozitin önlenmesinde olumlu etki gösterdiği, güvenli olduğu ve iyi tolere edildiği belirtilmiştir.

KAYNAKLAR

  1. Davoodi, S. H., Yousefinejad, V., Ghaderi, B., Akbari, M. E., Darvishi, S., Mehrabi, Y., & Darvishi, N. (2022). Oral Propolis, Nutritional Status and Quality of Life with Chemotherapy for Breast Cancer: A Randomized, Double-Blind Clinical Trial. Nutrition and cancer, 74(6), 2029–2037. https://doi.org/10.1080/01635581.2021.1988118
  2. Piredda, M., Facchinetti, G., Biagioli, V., Giannarelli, D., Armento, G., Tonini, G., & De Marinis, M. G. (2017). Propolis in the prevention of oral mucositis in breast cancer patients receiving adjuvant chemotherapy: A pilot randomised controlled trial. European journal of cancer care, 26(6), 10.1111/ecc.12757. https://doi.org/10.1111/ecc.12757