Güneş ışığı havadaki oksijenle reaksiyona girdiğinde “Serbest Radikaller” oluşur. Bu parçacıklar ciltle temas ettiğinde ise ciltte en büyük hasarı gerçekleştirirler yani cildin temel DNA’sına zarar verirler. Bu da oksidatif strese neden olur. Bu noktada propolis doğal bir bariyer oluşturarak güneş ışınlarına karşı cildi korur. Cilt tarafından hızlıca emilerek, güneş kaynaklı yaşlanmanın diğer bir nedeni olan serbest radikal oluşumunu engeller ve oluşmuş olan radikalleri de temizler. Arı sütü ise ciltte kolajen yapımını arttırır. Cildin daha dolgun ve parlak görünmesine yardımcı olur. Ham Bal’a baktığımızda ise cildin nemlenmesine katkı sağladığını görüyoruz. Ayrıca yapılan bilimsel çalışmalarda, ham balın yara ve yanıklar üzerinde kullanıldığını da biliyoruz.
Peki Hangi Güneş Kremi?
Güneş kremi seçerken, doğal mineral filtreli olması çok önemlidir. Örneğin; propolis ve non nano mineral çinko içeren güneş kremleri ciltte bir bariyer etkisi yaratır ve güneşten gelen zararlı UV ışınların cildin alt tabakasına yani dermis tabakasına geçişini engellerler. Dolayısıyla güneş ışını kaynaklı oluşabilecek hasarında önüne geçerler. Çünkü uzun süre güneş ışınlarına maruz kalmak başta erken yaşlanma, kırışıklık oluşumu gibi sonuçlara neden olabilir. Güneş yanıkları ve erken yaşlanma oldukça zorlayıcı durumlar olmakla birlikte zararlı güneş ışınları maruziyetinin en korkulan sonucu ise cilt kanseridir. Doğal mineral filtreli ve 50 SPF güneş kremi kullanmanın yanında, gün içinde 11.00-15.00 saatleri arasında uzun süre güneşe maruz kalınmamalıdır. Ayrıca güneş kremi tercih ederken hem UVA hem de UVB ışınlarına karşı koruyuculuğu olup olmadığına bakılmalıdır. Güneş kremi güneşe çıkmadan 30 dk öncesinde sürülmeli ve 2 saatte bir tekrar cilde uygulanmalıdır. Bunun yanında, denizleri ve çevreyi kirletmeyen doğa dostu güneş kremleri tercih edilmelidir.
Bu Konuda Yapılmış Bilimsel Çalışmalar Neler?
2016 yılında Doğu Çin Üniversitesi’nde yürütülen in vitro koşullardaki bilimsel çalışmada, cilt hücrelerine ve melanom (kanser) hücrelerine 48 saat boyunca propolisin fenolik bileşeni olan krisin verilmiştir. İnsan cilt hücrelerinin anti-photoaging aktivitesi, kolajen I sentezi ve antioksidan kapasiteleri değerlendirilmiştir. Çalışma sonucunda, krisinin kolajen I sentezini artırarak oksidasyon hasarını onardığı ve anti-photoaging aktivite gösterdiği görülmüştür. Krisinin kozmetik ürünlerinde potansiyel anti-photoaging ve cilt kanserine karşı koruyucu bir bileşen olarak kullanılabileceği bildirilmiştir.
2017 yılında Meksika’da Guanajuato Üniversitesi’nde yapılan diğer bir bilimsel çalışmada, ise propolisin güneş ışınlarına karşı koruyucu etkisi incelenmiştir. Çalışmada propolis içeren üç topikal farmasötik (likit krem, losyon ve yarı katı jel) preparat, 10 sağlıklı bireyin ciltleri üzerine cm2 başına 2 mg propolis olacak şekilde uygulanmıştır. Propolisin zararlı güneş ışınlarına karşı koruyucu etkisi incelenmiştir. Çalışmanın sonucunda, in vitro ve in vivo koşullarda propolisin zararlı güneş ışınlarından koruyucu etkisi doğrulanmıştır.
Kaynaklar:
- Zhu, Li, et al. “Anti-photoageing and anti-melanogenesis activities of chrysin.” Pharmaceutical biology 54.11 (2016): 2692-2700.
- Trujillo-Valdivia, Alfonso, et al. “Development of three pharmaceutical preparations containing propolis and evaluation of their photoprotective effects in humans.” Revista Mexicana de Ciencias Farmacéuticas 48.1 (2017): 43-47.